gepubliceerd op: 08/09/2023

Waar gaat het artikel over?

Het artikel gaat over onderzoek naar het maken van een hartfilmpje (CTG) bij de verloskundigenpraktijk. Steeds meer vrouwen worden in de zwangerschap verwezen van de verloskundige in de wijk (eerstelijnszorg) naar het ziekenhuis. Vrouwen krijgen dan te maken met zorgverleners die ze nog niet kennen.

Zorg verschuiven van het ziekenhuis naar de eerstelijnszorg leidt tot meer continuïteit van zorgverlener en ontlast drukke ziekenhuizen waar dan meer tijd is voor andere vrouwen. Een voorbeeld hiervan is een antenataal cardiotocogram (CTG) voor gezonde zwangere vrouwen bij bepaalde indicaties in de zwangerschap. Deze indicaties zijn verminderde bewegingen van het ongeboren kind, na het draaien van een kind van stuit- naar hoofdligging, en bij een zwangerschap langer dan 41 weken.

Promovenda Elise Neppelenbroek:

“In Nederland werd het CTG tot nu toe uitgevoerd in het ziekenhuis onder supervisie van een gynaecoloog. Ontwikkelingen in EHealth, zoals een draagbaar CTG-apparaat, maken het mogelijk dat het hartfilmpje buiten het ziekenhuis door een eerstelijns verloskundige gemaakt kan worden.”

Bij elke verandering van taken en verantwoordelijkheden is het essentieel om de kwaliteit van de zorg te evalueren. Uit eerder onderzoek blijkt dat zwangere vrouwen heel tevreden zijn met de zorg rondom het uitvoeren van een CTG in de verloskundigenpraktijk, meestal dichter bij huis en laagdrempeliger dan het ziekenhuis. Elise Neppelenbroek heeft nu de gezondheidsuitkomsten van moeder en kind na een antenataal CTG door een eerstelijns verloskundige bekeken.

De studie omvat een evaluatie van een afgerond innovatieproject, waarbij in drie regio’s in Nederland vrouwen de mogelijkheid hadden om te kiezen voor een antenataal CTG bij de eigen verloskundige in plaats van het ziekenhuis. 1795 antenatale CTG’s uitgevoerd door een eerstelijns verloskundige werden meegenomen in een cohortstudie. Daarvan zijn 1591 (89,7%) geclassificeerd als geruststellend, wat betekent dat deze vrouwen niet naar het ziekenhuis hoefden te worden verwezen. Van de vrouwen die wel naar het ziekenhuis werden verwezen, werd 86% terugverwezen naar de verloskundige omdat er geen bijzonderheden werden gevonden tijdens het CTG.

“Als antenatale CTG’s door eerstelijns verloskundigen worden uitgevoerd, heeft dat geen negatieve invloed op de kwaliteit van zorg van zowel moeder als kind. Daar komt bij dat antenatale CTG’s uitgevoerd in de verloskundigenpraktijk de continuïteit van de zorg verhogen en de druk op ziekenhuizen verminderen.”

Door wie is het artikel geschreven?

Het artikel is geschreven door  Elise M. Neppelenbroek, Corine J.M. Verhoeven, Olivier W.H. van der Heijden, Marit S.G. van der Pijl, Carola J.M. Groenen, Wessel Ganzevoort, Bas S.W.A. Nij Bijvank, Ank de Jonge

Waar kun je het artikel lezen?

Het Engelstalige artikel heet Antenatal cardiotocography in dutch primary midwife-led care: Maternal and perinatal outcomes and serious adverse events. A prospective observational cohort study en is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Women and Birth.

Over het onderzoek

Dit onderzoek is uitgevoerd vanuit de afdeling Verloskundige Wetenschap van Amsterdam UMC, UMCG en de Academie Verloskunde Amsterdam Groningen. Gedurende de gehele duur van het project (zes jaar) werden 5736 antenatale CTG’s uitgevoerd door een verloskundige. In deze groep zijn alle gevallen waarin mogelijk ernstige uitkomsten zijn opgetreden besproken in een team van experts en werd bij één geval met een ernstige uitkomst beoordeeld dat de oorzaak aan menselijke factoren kon worden toegeschreven. Sterfte of opname op een intensive care afdeling trad op bij 27 pasgeborenen (1,7%). Dit is vergelijkbaar met hoe vaak deze uitkomsten voorkomen onder alle vrouwen die aan het eind van de zwangerschap in de eerste lijn onder controle zijn.

Meer lezen over dit onderwerp?