gepubliceerd op: 22/09/2023

Het aantal vrouwen dat tijdens de bevalling meer dan een liter bloed verliest, is tussen 2000 en 2014 gestegen. Ook het gebruik van ingrepen zoals weeënopwekkers, pijnbestrijding en keizersnedes is toegenomen. Toch lijkt er weinig verband te zijn tussen de toename van het aantal ingrepen en de stijgende trend in bloedverlies vlak na de geboorte van het kind. Dit stelt onderzoeker en verloskundige Anna Seijmonsbergen-Schermers op basis van gegevens van meer dan 2,3 miljoen vrouwen.

Het verliezen van veel bloed tijdens de bevalling is een complicatie die milde klachten kan geven, maar ook ernstig en levensbedreigend kan zijn. De stijging in het aantal gevallen dat de vrouw meer dan een liter bloed verliest, is dan ook zorgelijk. De onderzoekers wilden erachter komen of de toename van het aantal ingeleide bevallingen, het gebruik van weeënopwekkers, pijnbestrijding en keizersnedes hierbij een rol zou kunnen spelen. Dat bleek niet het geval.
Onderzoeker en verloskundige Anna Seijmonsbergen van de afdeling Verloskundige wetenschap van Amsterdam UMC: “Ook na 2014 is de stijgende trend zichtbaar in een groot deel van de cijfers. Omdat de gegevens daarover bij de start van het onderzoek niet helemaal compleet waren, is die periode in deze studie niet meegenomen.”

Geen verband tussen stijging ingrepen en bloedverlies

In de studie werden gegevens van meer dan 2,3 miljoen vrouwen in Nederland geanalyseerd. De onderzoekers zagen een stijging van 4,3% tot 6,6% bij bevallingen onder verantwoording van gynaecologen in het ziekenhuis, en van 2,5% tot 4,8% bij bevallingen onder verantwoording van verloskundigen in de eerste lijn. Ze vonden geen verband tussen de stijging in deze medische ingrepen en de stijging in veel bloedverlies tijdens de bevalling. Bloedverlies bij de bevalling wordt op verschillende manieren gemeten. Vroeger was het vooral een schatting, maar tegenwoordig wordt geadviseerd om matjes met bloed te wegen.

Moederkoek operatief verwijderen

De onderzoekers vonden wel een klein verband tussen de stijging in de eerder genoemde ingrepen en de stijging in het operatief verwijderen van de placenta (moederkoek) als het kind is geboren. Operatieve verwijdering van de placenta gebeurt als deze niet vanzelf loslaat. Dat kan nodig zijn om bloedverlies te voorkomen. De afgelopen 20 jaar is er daarom meer aandacht gekomen voor het sneller geboren laten worden van de placenta. Volgens de huidige richtlijn is ingrijpen nodig als de moederkoek 30 minuten nadat het kind ter wereld is gekomen nog vastzit. Tegelijkertijd kan de operatie zelf ook tot veel bloedverlies leiden. De timing is dan ook een belangrijke, maar lastige afweging.

Vervolgonderzoek nodig om oorzaak te achterhalen

Ondanks maatregelen, zoals het geboren laten worden van de placenta, is het aantal vrouwen dat tijdens en na de bevalling meer dan een liter bloed verliest toch gestegen. Seijmonsbergen: “Dit onderzoek maakt niet duidelijk waar de stijging in bloedverlies bij vrouwen tijdens de bevalling vandaan komt. Toch het is belangrijk om te constateren dat de genomen maatregelen om een stijging in veel bloedverlies te stoppen mogelijk niet voldoende werken. Deze studie geeft de noodzaak aan van het doen van meer onderzoek hiernaar.” Anna Seijmonsbergen en haar collega’s zijn dan ook gestart met vervolgonderzoek om de oorzaak en mogelijke oplossing te achterhalen.

Lees het Engelstalige artikel in Birth