Laura, 39 jaar, heeft een zoontje van 3 jaar 

Ik heb nu drie miskramen gehad. In februari 2020 de eerste, in juli 2020 de tweede en in juni 2021 de derde. Die eerste twee waren vrij vroeg, na zeven weken. Het was een heftige ongesteldheid, ik was heel teleurgesteld, maar het voelde niet alsof ik een kindje had verloren. Bij de laatste miskraam was ik twaalf weken zwanger, we hadden het hartje al twee keer zien kloppen op de echo. Dat voelde echt alsof we al een eindje op weg waren. Alles zat er al aan, handjes, voetjes, vingertjes, teentjes. Het was wel de termijn dat je het aan mensen gaat vertellen. Ons zoontje wist ook al dat hij een broertje of zusje zou krijgen.

Hoe verliep de miskraam?

De eerste twee miskramen kwamen spontaan, ik had ook nog geen contact met de verloskundige gehad.

De eerste weken zijn heel pril en ik was me bewust dat het mis kan gaan. De eerste en de tweede miskraam voelden als een verloren zwangerschap, terwijl de derde miskraam voelde als het verlies van een kindje.

Bij de derde miskraam had ik al een paar dagen een beetje bloedverlies. Ik nam contact op met de verloskundige, zij vroeg of de bloedvlek groter of kleiner was dan een twee euro munt. Op dat moment was de vlek kleiner en ik had ook geen buikpijn. Samen concludeerden we dat het bloedverlies nog acceptabel was, maar de verloskundige zou een echo maken als het aanhield. Ik was niet helemaal gerustgesteld, maar ik deed wel mijn best om te geloven wat de verloskundige zei. Ik werd op een ochtend heel vroeg wakker van heftige krampen, de miskraam kwam die ochtend. Het was een soort kleine bevalling en het vruchtje kwam eruit.

Kan je vertellen hoe je dit ervaren hebt? 

Fysiek vond ik het heel heftig, het was eigenlijk  een verschrikkelijke ervaring om te bevallen van een niet levend wezentje. Het kwam voor mij onverwachts en ik wist niet wat ik ermee moest doen, dat vond ik heel erg naar. Op dat moment was mijn lijf heel erg in de war, mijn borsten ging borstvoeding maken . Ik voelde me heel erg zwanger, terwijl ik dat op dat moment niet meer was. Ik was ook echt super verdrietig. Ik was een paar weken echt heel erg van de kaart.

Denk je dat een miskraam een taboe is, waar niet over gesproken wordt?

Ja dat denk ik wel. Het gebeurt meestal als mensen nog niet weten dat je zwanger bent, daar zit al iets geheims omheen. Niet iedereen hoeft ook te weten dat je zwanger bent, omdat het allemaal nog mis kan gaan. Bovendien weten andere mensen dat je een kinderwens hebt. Ik heb nu iedereen over de miskramen verteld, maar daardoor weet iedereen ook dat ik daar mee bezig ben. Meestal is het fijn dat mensen het weten, maar ik zit niet altijd te wachten op vragen. Ik merk wel dat meer mensen daar vragen over stellen. Vriendinnen vragen wel eens of ik er aan denk en hoe het nu is, maar ook of ik al met mijn blik op de toekomst gericht ben. Ik vind het wel fijn als mensen vragen hoe het was, maar niet als mensen vragen of ik al met de volgende bezig ben.

Met wie heb je de miskraam besproken?

Eerst heb ik het alleen aan de mensen verteld die wisten dat ik zwanger was. Later heb ik het aan iedereen verteld, dus ook bijvoorbeeld aan collega’s. Voor mij was het een hele belangrijke gebeurtenis en het verklaarde waarom ik een paar weken niet in staat was om te werken. Ik vind het belangrijk dat mensen weten dat dit gebeurt, ik vind het taboe rondom miskramen niet zo goed. Ik ben heel blij dat ik dat het besproken heb, daardoor heb ik gemerkt hoeveel mensen een miskraam hebben meegemaakt. Het heeft mij erg geholpen dat de Verloskundige erkende dat het vreselijk is om een miskraam mee te maken. Ze vertelde me dat ik de tijd mag nemen om het te verwerken.

Hoe gingen jij en je vriend om met de miskraam?

We gingen er allebei heel verschillend mee om. Ik was super emotioneel en kon nergens anders aan denken, hij was iets rationeler. Hij was heel lief hoor, maar we stonden er af en toe iets anders in. Hij dacht, ja dan was dit gewoon niet een goed kindje, dus het is maar goed dat het nu was en niet later. We probeerden er zo veel mogelijk over te praten en elkaar in elkaars waarde laten. We maakten samen keuzes in het medische proces.

Wat heb je gedaan om de miskraam te verwerken?

In het begin heb ik veel met de verloskundige, mijn vriend en vrienden gepraat. Ik heb een dagboekje bijgehouden waar ik alles in opschreef. Ook heb ik een doosje gemaakt met spulletjes die mij aan het kindje deden denken. Het vruchtje heb ik wel gezien, maar ik heb het van schrik weer laten vallen in de wc en toen was ik het kwijt. Ik vond het heel choquerend en heel mooi om het vruchtje te zien. Ik vind het jammer dat ik het niet heb kunnen bewaren. Later vertelde verloskundige dat ik door een zeefje kon plassen om het op te vangen, maar het was toen al te laat. Ik vond het heel lastig dat ik het kindje niet kon bewaren om het te begraven, het was heel ontastbaar geworden. Ik heb een vruchtje op een steentje getekend, dat steentje was even groot als het vruchtje wat ik verloren had. Dit deed ik zodat ik het kon vast houden. We hebben ook een boompje in de tuin geplant.

Hoe heb je tegen je zoontje verteld dat je een miskraam had?

Eerst had ik een beetje spijt dat ik het al zo vroeg aan hem had verteld, omdat hij nog zo klein is. Ik dacht, hoe leg je dit nou uit aan een kind? We wilden het eigenlijk niet te groot maken, maar hij zag mij wel heel vaak huilen. Hierdoor had hij wel door dat er iets ergs aan de hand was. Ik wilde ook geen masker op zetten naar hem toe. Ik vind het ook belangrijk dat kinderen leren dat je verdrietig mag zijn en dat verdriet ook weer over gaat. Op een website vond ik een boekje over kindjes die naar de sterren gaan, dat hebben we heel vaak met hem gelezen. Hij weet nu wel dat er eigenlijk een kindje zou komen, maar dat dit kindje niet meer komt. Hij weet ook dat er kindjes zijn geboren in de tussentijd en dat die wel blijven leven. Hij vroeg wel bij kindjes die net geboren waren of die dan ook naar de engelen gingen. Het was heel fijn om te lezen hoe je met kinderen en een miskraam om kan gaan. Ik denk dat je er geen geheim van moet maken.

Wilde je na de miskraam opnieuw zwanger geworden?

Meteen na de miskraam wist ik niet of ik het nog een keer durfde. Ik wilde het nooit meer meemaken en ik had nog weinig vertrouwen in mijn lichaam. Dat is nu wel weer veranderd, na ongeveer 3 maanden wilde ik het wel nog een keer proberen. Mijn baarmoeder was toen nog niet leeg, we kregen het advies om daar op te wachten. Voor ons was het wel goed om even niet bezig te zijn met weer zwanger worden. Van te voren vond ik dat een beetje onzin, maar achteraf ben ik heel blij dat we die tijd wel hebben genomen. Intimiteit wordt weer neutraal, het gaat niet meer altijd om zwanger worden. Om weer verbinding te vinden, was het belangrijk dat intimiteit weer van ons tweeën werd. Een jaar lang was intimiteit vooral om zwanger te worden, dat is niet zo bevorderlijk voor hoe leuk het is.

Het heeft mij heel goed gedaan om meer te sporten, te ontspannen en leuke dingen te doen. Nu willen we er weer voor gaan. Ik vind dat ook lastig en eng, omdat ik bang ben dat het niet gaat lukken. Stel dat ik weer zwanger word, hoop ik heel erg dat ik het kan omarmen. Ik heb bij de miskraam gemerkt dat ik mij helemaal niet open had gesteld naar het kindje, omdat ik zo bang was om het te verliezen. Ik hoop dat het mij lukt om mij volgende keer wel open te kunnen stellen.

Hoe kijk je terug op de miskraam? 

Ik zou nu zes maanden zwanger zijn, dus het is echt nog heel erg vers. Ik kijk er op terug als iets heel moeilijks en verdrietigs. Ik had het liever niet meegemaakt. Ik vind het nog heel jammer dat ik dit kindje niet heb leren kennen. Het is oke dat het is gebeurd, maar ik vind het wel heel moeilijk. Ik denk dat ik nu nog in het verwerkingsproces zit, omdat de negen maanden na de miskraam nog niet voorbij zijn. Het blijft pijnlijk tot er een gezond kindje is. Als er nooit een gezond kindje komt, dan zal het altijd wel pijnlijk blijven. Dan gaat het niet meer alleen maar om het verlies van dit kindje, maar dan gaat het ook over een deels onvervulde kinderwens.