Zwangerschapsongemakken

De meeste vrouwen hebben gedurende de zwangerschap een periode gekend waarin ze last hadden van vermoeidheid. Een enkeling geeft aan niet extra vermoeid te zijn geweest tijdens de zwangerschap. De meeste vrouwen ervaarden vermoeidheid tijdens het eerste trimester, tot een week of 16, en aan het eind van de zwangerschap. Sommige vrouwen hebben de hele zwangerschap vermoeidheidsklachten gehad. De vermoeidheid heeft bij sommige vrouwen tot hoofdpijn of prikkelbaarheid geleid. Een vrouw vertelt dat zij door de vermoeidheid weinig kon hebben van andere mensen. Als oorzaak van de vermoeidheid noemen vrouwen het feit dat hun lichaam hard aan het werk is. Aan het eind van de zwangerschap is het onrustige slapen een oorzaak van de moeheid. Voor sommige vrouwen was een ijzertekort de oorzaak van de vermoeidheid. Zij kregen hiervoor ijzertabletten die meestal hielpen. Vrouwen beschrijven de vermoeidheid op verschillende manieren: als een mist in je hoofd, als een deken van vermoeidheid, als futloosheid, als gesloopt zijn, als niet meer kunnen, als het achteruit hollen van de energie, als vervelend, als continu in slaap vallen, of als iets dat bij een zwangerschap hoort.

Om de vermoeidheid tegen te gaan probeerden veel vrouwen rustig aan te doen en toe te geven aan de vermoeidheid door zoveel mogelijk te slapen. Bijvoorbeeld door vroeg naar bed te gaan, een middagdutje te doen, of ’s ochtends langer door te slapen en later te beginnen met werken. Een vrouw probeert zich er overheen te zetten en merkte dat zolang ze bezig was met dingen dat ze niet moe was. De vermoeidheid kwam als ze ging zitten. Menne dronk aan het eind van de middag een kopje koffie dronk om genoeg energie te hebben om de avond door te komen. Veel vrouwen ervaren ’s avonds de vermoeidheid na een dag werken. Ze hangen dan vaak op de bank en spreken minder af met vrienden, of gaan niet meer sporten. Sommige vrouwen noemen dat ze geen fut meer hebben om te koken of voor andere huishoudelijke taken. Enkele vrouwen geven aan dat zij als gevolg van de vermoeidheid minder zijn gaan werken.

Verschillende vrouwen hebben tijdens de zwangerschap bekkenklachten ervaren. Voor sommigen begon dit al bij 10 weken, bij anderen bij 20 weken en bij weer anderen begonnen deze klachten later in de zwangerschap. Alle vrouwen die bekkenklachten hebben ervaren geven aan dat deze gedurende de zwangerschap steeds erger werden. De vrouwen ervaarden pijn in de onderrug, hadden steken in het schaambeen, of hadden geen gevoel in of uitval van de benen. Een vrouw omschrijft het als pijn in de liezen, een andere vrouw omschrijft de pijn als beginnende weeën. Sommige vrouwen ervaren pijn als gevolg van ischias. Bij ischias is een zenuw bekneld. Als oorzaak van de pijn noemt een aantal vrouwen het vroege indalen van hun kindje. Als gevolg van de bekkenklachten hadden vrouwen moeite met lopen, staan, tillen, traplopen, fietsen, autorijden en huishoudelijke taken zoals stofzuigen. Voor sommige vrouwen was liggen pijnlijk waardoor zij ook slecht sliepen. Enkele vrouwen vertellen dat de klachten impact hadden op hun werk. Sommigen van hen zijn gestopt met werken of eerder met verlof gegaan. Indira vertelt bijvoorbeeld dat ze een eindje moest rijden naar het werk en autorijden voor haar lastig was. Nathalie vertelt dat ze een andere functie kreeg, waarvoor ze kon zitten en niet de hele dag hoefde te staan. (Zie thema Werk voor meer ervaringen rondom zwangerschap en werk). Als gevolg van dit alles hebben de meeste vrouwen met bekkenklachten het rustiger aan moeten doen en kwamen zij minder de deur uit. Voor sommigen was dit moeilijk te accepteren, omdat ze graag zo normaal mogelijk door wilden gaan.

Sommige vrouwen geven aan dat het niet meer normaal functioneren voor hen moeilijker was dan de pijn die nog wel te handelen was. Dit riep soms gevoelens van frustraties op: “je wilt nog wel, maar je lichaam laat je in de steek”. Hedwich vertelt dat ze er ook stiekem van heeft genoten dat ze rustig aan moest doen, want na de geboorte van het kindje kan dat niet meer. De meeste vrouwen hebben ondersteuning gezocht bij een (bekken)fysiotherapeut. Ze kregen oefeningen of werden gemasseerd. Sommige vrouwen droegen ter ondersteuning een band – dit hebben zij als prettig ervaren. Nathalie had een bed in de woonkamer geregeld zodat zij daarop kon liggen om te rusten als het niet meer ging en ondertussen haar oudste kindje in de gaten kon houden. Zwanielle heeft haar verloskundige gevraagd om ingeleid te worden, omdat zij de pijn niet langer meer volhield. Haar verloskundige gaf hier gehoor aan. Tot slot benoemt Nora die bij haar vorige zwangerschappen ook bekkenklachten had dat deze klachten horen bij een zwangerschap en zij ziet het als een investering in een mooi kindje.

Verschillende vrouwen geven aan dat ze last hebben gehad van de hormonen. Ze zijn emotioneler of ervaren emoties heftiger. Sommige vrouwen huilen sneller, bijvoorbeeld tijdens een film, of hebben uit het niets huilbuien. Andere vrouwen geven aan dat ze soms niet aardig waren. Ze werden boos zonder aanleiding of konden uitvallen tegen mensen, waren chagrijnig of kortaf, of ze snauwden hun partner af. Marije vond zichzelf af en toe krengerig en Inge vergeleek zichzelf soms met een heks. De hormooninvloeden die de vrouwen ervaarden werden door sommige vrouwen vergeleken met de hormonen die zij tijdens hun ongesteld ervaarden.

Naast de misselijkheid, vermoeidheid, bekkenklachten en hormooninvloeden noemden de vrouwen nog een aantal klachten waar ze last van hebben gehad tijdens de zwangerschap. Verscheidene vrouwen hadden last van een lage bloeddruk. Dit uitte zich in hoofdpijn, duizeligheid, vermoeidheid, futloosheid en prikkelbaarheid. Sommigen van hen geven aan dat ze altijd (zout) eten bij zich hadden om de bloeddruk omhoog te krijgen of het energietekort aan te vullen. Meerdere vrouwen hielden vocht vast tijdens hun zwangerschap. Met name aan het eind van de zwangerschap en in de warme zomerperiode. Dit uitte zich vaak in dikke voeten. Een vrouw vertelt dat zij als gevolg van het vocht een doof en tintelend gevoel in haar vingers had. Enkele vrouwen hadden last van harde buiken. Voor Anne was dit een teken dat de bevalling eraan zat te komen. Claudia had zelf niet door dat ze harde buiken had, omdat ze niet wist hoe dat voelde. Haar verloskundige wees erop dat haar buik hard was. Andere klachten en ongemakken die sommige vrouwen hebben ervaren tijdens de zwangerschap zijn zuurbranden, vaker naar de wc moeten, obstipatie, vergeetachtigheid, pijnlijke borsten, benauwdheid, zwangerschapspigmentvlekken, vitamine D tekort, calcium tekort, en het vaak warm hebben.

Als het gaat om lichamelijke veranderingen vertellen de meeste vrouwen over hun groeiende buik en het aankomen in gewicht. Verschillende vrouwen geven aan dat het groeien van de buik hen hielp te beseffen dat ze zwanger zijn en dat er een kindje in hun groeit, of het was voor hen een bewijs dat het goed ging met de zwangerschap. De meeste vrouwen vonden hun zwangere buik mooi of prachtig en waren er trots op. Een dikke buik hoort er volgens hen bij en ze hebben er dan ook geen moeite mee, want er groeit een kindje in je. Andere vrouwen hadden er meer moeite mee. Ze vonden zichzelf onaantrekkelijk en durfden niet meer in de spiegel te kijken, of ze vonden zichzelf een dikke koe of olifant. Een enkeling zag voor de zwangerschap al op tegen het aankomen in gewicht of een buikje te krijgen. Jill was blij dat ze pas laat een buikje kreeg; Anne kon het van zich afzetten toen het duidelijk was dat het een zwangere buik was en niet een “gewoon buikje”. Indira vertelt dat ze haar grote buik mooi vond, maar dat ze moeite had met opmerkingen uit haar omgeving over haar grote buik. Met name vrouwen die voor hun zwangerschap problemen met hun gewicht hadden, bijvoorbeeld omdat ze te licht of te zwaar waren, vonden het ingewikkelder of lastiger om om te gaan met het groeien van hun buik. Christa kon dit tijdens de zwangerschap loslaten. Shamilla die een gastric bypass (maagverkleining) heeft gehad vond het niet erg om tijdens de zwangerschap aan te komen, omdat het voor een goed doel was. Verschillende vrouwen die trots waren op hun buik wilden deze graag tonen aan de omgeving.